1-1– پیوند کلیه
پیوند به معنی جابهجا کردن سلولها، بافتها یا اندامهای انسانی از یک فرد اهداکننده به یک فرد گیرنده با هدف بازگرداندن عملکرد یا
عملکردهایی به بدن است. به مجموع این سلولها، بافتها و اندامها، پیوند یا گرافت[1] گفته میشود، که انواع متفاوتی دارد. پیوند از یک فرد به خودش پیوند اتولوگ[2]، بین افرادی یکسان از نظر ژنتیکی پیوند همژن[3]، بین دو فرد از یک گونه پیوند آلوژن[4] و بین افرادی از گونههای متفاوت پیوند زنوژن[5] گفته میشود (Abbas et al, 2011).
استفاده از روش درمانی پیوند اعضا برای بیماریهای انسانی در نیمقرن گذشته افزایش قابل توجهی داشته است. از میان اندامها قلب، کلیه، کبد، ریه، پانکراس، روده و تیموس و از میان بافتها استخوان، تاندونها، قرنیه، پوست، دریچههای قلبی، اعصاب و عروق قابل پیوند زدن هستند. به ترتیب کلیه، کبد و قلب معمولترین اندامهای پیوندی در جهان به شمار میروند. در حال حاضر پیوند کلیه، قلب، ریه، کبد، پانکراس و مغز استخوان به طور وسیعی در ایران انجام میشود.
پیوند کلیه به عنوان یک استراتژی درمانی موثر برای بیماران مبتلا به مرحله نهایی بیماری کلیوی یا ESRD [6] شناخته میشود. ESRD یکی از مشکلات بهداشت عمومی در سراسر جهان است که شیوع و بروز آن در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در حال افزایش است. در این بیماری میزان فیلتراسیون گلومرولی کلیه به کمتر از ml/min 15 میرسد ( Mousavi et al, 2014 ).
تا سال 1389 جمعیت بیماران دچار نارسایی کلیه در ایران 320 هزار نفر بودهاست که از این میان 49% از روش درمانی پیوند کلیه، 48% از روش دیالیز خونی و 3% از روش دیالیز صفاقی استفاده کردهاند (Aghighi et al, 2008). تا سال 1390، 31949 مورد پیوند کلیه در ایران انجام گرفتهاست. ﻣﻴﺰان ﺑﻘﺎء ﻳﻚ ﺳﺎﻟﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻛﻠﻴﻪ در اﻳﺮان نزدیک ﺑﻪ 7/94 درﺻﺪ ﮔـﺰارش ﺷـﺪهاﺳـﺖ (Almasi Hashiani et al, 2011). اولین پیوند کلیه در ایران در سال 1347 در بیمارستان نمازی شیراز توسط دکتر سنادیزاده انجام شد.
1-2- رد پیوند
اصلیترین علت عدم موفقیت در پیوند، پاسخ سیستم ایمنی فرد گیرنده در برابر بافت اهداشده است. چنانچه گیرنده آلوگرافت کلیه، دارای سیستم ایمنی کاملا سالمی باشد، عمل پیوند تقریبا در تمامی موارد منجر به نوعی از رد میشود. رد پیوند پرسهای با مکانیسمهای متفاوت است. آنتیبادیها، سیستم کمپلمان، سلولهای T و سایر انواع سلولی در رد پیوند دخیل هستند ( et al, 2011 Gavela Martínez). آلوآنتیژنها هر دو دسته پاسخهای ایمنی با واسطه سلولی و همورال را برمیانگیزند. با توجه به پیشینه رد پیوندهای کلیوی، الگوی هیستوپاتولوژیک رد پیوند را به سه دسته فوق حاد، حاد و مزمن طبقه بندی میکنند (Abbas et al, 2011).
[1] – Graft
[2] – Autologous graft
[3] – Syngeneic graft
[4] – Allogeneic graft
[5] – Xenogeneic graft
[6] – End Stage Renal Disease
1-1- اعتیاد …………………………………………………………………………………………………………………………….. 2
1-2- گیرندههای اپیوئیدی ……………………………………………………………………………………………………. 4
1-3- متآمفتامین …………………………………………………………………………………………………………………. 6
1-4- علل گرایش به مواد مخدر…………………………………………………………………………………………….. 6
1-5- کانون های پاداش و لذت در مغز…………………………………………………………………………………. 6
1-6-ROS و کانال های L-Type کلسیمی…………………………………………………………………………… 7
1-7- ROS و آنزیم های آنتی اکسیدان……………………………………………………………………………….. 8
1-8- گلوتاتیون S ترانسفراز……………………………………………………………………………………………………. 8
1-9- ژن GSTM1…………………………………………………………………………………………………………………… 13
1-10- ژن GSTT1 ……………………………………………………………………………………………………………….. 14
1-11- ژنCAT ……………………………………………………………………………………………………………………… 15
1-12- هدف ……………………………………………………………………………………………………………………….. 17
فصل دوم: بر تحقیقات انجام شده
2-1- مطالعات صورت گرفته بر روی چند شکلی های ژنتیکی GSTM1………………………… 19
2-2- مطالعات صورت گرفته بر روی چند شکلی های ژنتیکی GSTT1………………………….. 20
2-3- مطالعات صورت گرفته بر روی چند شکلی های تک نوکلئوتیدی CAT………………… 21
2-4- فرضیه…………………………………………………………………………………………………………………………….. 23
عنوان صفحه
فصل سوم: روش انجام کار
3-1- نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………………………….. 25
3-2- دستگاه های مورد استفاده در پژوهش …………………………………………………………………. 25
3-3- استخراج DNA…………………………………………………………………………………………………………. 26
3-4- مواد مورد استفاده برای انجام PCR………………………………………………………………………….. 26
3-5- واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) ………………………………………………………………………….. 27
3-6- تعیین ژنوتیپ……………………………………………………………………………………………………………… 28
3-6-1- تعیین ژنوتیپ ژن های GSTM1، GSTT1……………………………………………………… 28
3-6-2-تعیین ژنوتیپ ژن CAT………………………………………………………………………………………. 29
3-7- الکتروفورز ……………………………………………………………………………………………………………………… 31
3-7-1- مواد مورد استفاده جهت انجام الکتروفورز………………………………………………………… 31
3-7-2- تهیه ی محلولهای مورد استفاده جهت انجام الکتروفورز…………………………………. 31
3-7-3- الکتروفورز ژن های GSTM1، GSTT1 و رنگ آمیزی ژل……………………………… 32
3-7-4- الکتروفورز PCR-RFLP برای ژن کاتالاز و رنگ آمیزی ژل…………………………… 33
3-8- تحلیل آماری ………………………………………………………………………………………………………………… 34
فصل چهارم: نتایج
4-1- مشخصات افراد شرکت کننده در پژوهش ………………………………………………………………. 36
4-2- مقایسه چندشکلیهای ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به هروئین و سالم 36
4-3- مقایسه چندشکلیهای ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به شیره و سالم 39
عنوان صفحه
4-4- مقایسه چندشکلیهای ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به تریاک و سالم 43
4-5- مقایسه چندشکلیهای ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به شیشه و سالم 45
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1- بحث و بررسی نتایج در ژنهای GSTM1 و GSTT1 و CAT …………………………………. 49
5-2- پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………. 52
فهرست منابع………………………………………………………………………………………………………………………………. 53
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول 1-1- GSTها سیتوزولی پستانداران ………………………………………………………………………………. 11
جدول 1-2- سوبستراهای مناسب آنزیم گلوتاتیون S ترانسفراز انسانی…………………………………… 13
جدول 3-1- مواد مورداستفاده برای تهیه واکنش میکس multiplex-PCR………………………….. 27
جدول 3-2- مواد مورداستفاده برای تهیه واکنش میکس ژنCAT………………………………………… 28
جدول 3-3- برنامه mulitiplex-PCR برای تکثیر ژن های GSTM1، GSTT1 …………………… 29
جدول 3-4- برنامه ی PCR برای تکثیر ژن CAT…………………………………………………………………….. 30
جدول 4-1- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به هروئین و سالم…………………. 37
جدول 4-2- توزیع فراوانی ژنوتیپ ژنهای GSTT1 و GSTM1 در افراد معتاد به هروئین و سالم 38
جدول 4-3- فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کاتالاز در افراد معتاد به هروئین و سالم………………….. 38
جدول 4-4- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به هروئین و سالم 39
جدول 4-5- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به شیره و سالم…………………….. 40
جدول 4-6- توزیع فراوانی ژنوتیپ ژنهای GSTT1 و GSTM1 در افراد معتاد به شیره و سالم 41
جدول 4-7- فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کاتالاز در افراد معتاد به شیره و سالم……………………… 41
جدول 4-8- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به شیره و سالم 42
عنوان صفحه
جدول 4-9- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به تریاک و سالم…………………… 43
جدول 4-10- توزیع فراوانی ژنوتیپ ژنهای GSTT1 و GSTM1 در افراد معتاد به تریاک و سالم 44
جدول 4-11- فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کاتالاز در افراد معتاد به تریاک و سالم…………………. 44
جدول 4-12- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به تریاک و سالم 45
جدول 4-13- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به شیشه و سالم………………… 45
جدول 4-14- توزیع فراوانی ژنوتیپ ژنهای GSTT1 و GSTM1 در افراد معتاد به شیشه و سالم 46
جدول 4-15- بررسی تعادل هاردی- واینبرگ در جمعیت معتاد به شیشه و سالم برای ژن کاتالاز 47
جدول 4-16- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به شیشه و سالم 47
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل 1-1- فراوانی مصرف کننده گان الکل و مواد مخدر در 6 کشور مختلف……………………….. 3
شکل 1-2- ساختار گیرندههای اپیوئیدی…………………………………………………………………………………… 5
شکل 1-3- ROS و کانالهای L-Type کلسیمی………………………………………………………………………. 7
شکل 1-4- آنزیم های GST مسؤل کاتالیز کردن ترکیبات کارسینوژنیک و سایتوتوکسیک از طریق کنژوگه کردن آنها با گلوتاتیون می باشند………………………………………………………………………………………………………………………………………… 11
شکل 1-5- خانواده ی سوپر ژن گلوتاتیون-S- ترانسفراز………………………………………………………….. 12
شکل 1-6- شکل شماتیک ژن کاتالاز و جایگاه چندشکلی ژنتیکی مورد بررسی…………………… 16
شکل 3-1- یک نمونه از آنالیز multiplex-PCR و چند شکلی ژنتیکی دو ژن GSTM1 و GSTT1 بر روی ژل آگاروز 33
شکل 3-2- تعیین ژنوتیپ چندشکلی ژن کاتالاز بر روی ژل آگاروز………………………………………… 34
-1: اعتیاد
مصرف مواد مخدر یکی از خطرناک‌ترین پدیدههای جوامع بشری در عصرِ حاضر است. اعتیاد در جهان ما چنان گسترش یافته است که به یک بیماری مزمن اجتماعی تبدیل شده و امنیت اجتماعی را متزلزل ساخته است. بر طبق داده های رسمی 2/1 تا 2 میلیون ایرانی با میانگین سنی 18سال معتاد به آمفتامین هستند. بیش از 11 میلیون از جمعیت کشور با مسئلهی اعتیاد روبرو هستند. در طول 30 سالِ گذشته، جمعیت ایران با نرخ رشد سالانهی 8 درصدی، با بیماری خانمان سوز اعتیاد دست و پنجه نرم کردهاند. این آمار بیانگر این است که تعداد نوجوانانی که گرایش به مواد مخدر پیدا کرده اند؛ در حال افزایش بوده است(Afkari et al., 2013). متأسفانه امروزه گسترش و شیوع اعتیاد بهحدی است که معضلات اجتماعی، جسمانی و خانوادگی بسیاری را موجب شده است .(Agha et al., 2008)
به طوریکه سازمان جهانی سلامت برآورد کرده بود که بیش از 2 میلیارد مصرف کنندهی الکلی، 3/1 میلیارد مصرف کنندهی تنباکو و 185 میلیون مصرف کنندهی داروهای غیرِمجاز وجود داشته است. بنابراین جهتِ پرده برداشتن از سطح معضلاتی که پارهای از کشورها با آنها درگیر بودهاند نمودار ترسیمی شکل 1-1 را که بیانگر مصرف مواد مخدر و مقدار الکل مصرف شدهی این گونه کشورها میباشد به عینه دربرابر دیدگان حقیقت بین خوانندگان قرار میدهیم .(Goldman et al., 2006)
شکل 1-1- فراوانی مصرف کنندهگان الکل و مواد مخدر در 6 کشور مختلف
عواملی که در شیوع اعتیاد نقش دارند عبارتند از:
- محیط: محیط از 3 طریق میتواند در گرایش به سوء مصرف مواد مخدر نقش داشته باشد که عبارتند از:
- تجربههای جدید زندگی
- فردی که حتی برای مدت طولانی از مصرف مواد دور بوده است، در محیط پاک یا اصطلاحاً خنثی قرار داشته است؛ میتواند با قرار گرفتن در معرض محیطهای آلوده به مصرف مواد مخدر دوباره به سمت اعتیاد گرایش پیدا کند.
- تجربهی خوب مصرف مواد و تاثیرات روحی و روانی آن میتواند باعث جذب دوبارهی افراد به استفاده از اینگونه مواد مخدر شود .(Caprioli et al., 2007)
- مصرف دارو: مصرف سوء داروهایی مثل الکل و نیکوتین، منجر به تغییر در بیان ژن ها و تغییرات رفتاری افراد درگیر با این گونه مواد شدهاند.(Sinha et al., 2009)
- ژنتیک: مطالعه بر روی خانواده و دوقلوها نقش ژنتیک در اعتیاد را تایید کرده است.
مطالعاتی که بر روی خانوادهها و دوقلوها صورت گرفته است نشان میدهد، که وابستگی به الکل، نیکوتین، حشیش و دیگر مواد مخدر غیرقانونی، تحت تاثیر فاکتور های ژنتیکی بوده است .(Agrawal et al., 2008)
البته در ارتباط با تأثیر عوامل ژنتیکی در مطالعه ای که توسط Tsuang و همکاران بر روی 3372 دوقلو در ویتنام انجام گرفت؛ تأثیرات مختلفی از عوامل ژنتیکی، محیط خانوادگی و غیر خانوادگی بر روی داروهای متعدد گزارش شد که بزرگترین میزان تاثیر سوء در مصرف مواد مخدر را عوامل ژنتیکی داشتهاند .(Tsuang et al., 1998)
[1] – Addiction
[2] – Drug Abuse
، اهداف، فرضیات مسئله ضرورت اجرای تحقیق و كلیاتی از تحقیق پرداخته شده است.
فصل دوم ( مبانی نظری و پیشینه تحقیق) :كه در این فصل به بررسی مبانی نظری مربوط و تحقیقات انجام گرفته در حیطه مربوطه پرداخته شده است.
فصل سوم (روش تحقیق) :در این فصل به شرح و بیان روش و مراحل انجام تحقیق، نحوه جمع آوری داده ها، نحوه تجزیه و تحلیل داده ها و مواردی از این قبیل پرداخته می شود.
فصل چهارم( یافته های تحقیق): در این فصل به بیان نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته می شود.
فصل پنجم( نتیجه گیری و پیشنهادات) :در این فصل، به بررسی اجمالی نتایج فصل چهارم و مقایسه آنها با پیشینه تحقیق پرداخته شده و همچنین پیشنهاداتی ارائه می شود.
در مجموع می توان نمودار ارتباط میان فصل ها را به صورت زیر نمایش داد:
- تعریف مسئله
انسان امروز، خواسته یا ناخواسته در معرض تبلیغات فراوانی قرار دارد. امروزه ارتباطات بازاریابی بر نحوه ی حیات، منش، رفتار و جهان بینی ما نیز تاثیر می گذارد. بنابراین شناخت علمی تبلیغات و ارتباطات یکپارچه بازاریابی امری ضروری و لازم به نظر می رسد. اما با وجود این ضرورت و اهمیت متاسفانه این مقوله در كشور ما چندان كه باید از منظر علمی، دقیق و زیبایی شناختی مورد بررسی قرار نگرفته است و ساخت آن چنان ساده انگاشته شده است كه هر كسی به خود اجازه طراحی، تهیه و ساخت آگهی تبلیغاتی می دهد، بدون اینكه كوچكترین تخصصی در حوزه تبلیغات داشته باشد.
با نگاهی به تركیب اعضای شركتهای تبلیغاتی كشورمان، درمی یابیم كه بیشتر اعضای آنها را گرافیست ها، فیلمبردارها، متخصصین كامپیوتر و غیره تشكیل داده است، كه البته جهت اجرای تبلیغ همه ی آنها لازم است. اما جای عنصر اصلی كه با توانایی علمی و تخصصی خود كاتالوگ تبلیغاتی را از یك كاغذ بی ارزش متمایز می سازد، خالی است. این عنصر اصلی، متخصص بازاریابی و تبلیغات است. متاسفانه خلاء دیدگاه استراتژیك تبلیغات و بازاریابی در آگهی های تبلیغاتی كشورمان به شدت نمایان است.
در واقع متخصص بازاریابی و تبلیغات، استراتژی تبلیغات را ملازم با عوامل مختلف، طراحی و تدوین می كند. بنابراین نه تنها تبلیغ باید دارای استراتژی باشد بلكه این استراتژی باید در راستای استراتژی بازاریابی بنگاه باشد تا بتواند اثر بخش شود.
در محیط پویا امروزی،شرکتها بایستی خود را با تغییرات معنی دار به منظور بقا و رشد تطبیق داده و حالت انعطاف پذیری داشته باشند.یکی از مهمترین دغدغه های و مشکلات سازمان های امروزی در بازارهای رقابتی ، عدم برنامه ریزی منظم ارتباطات یکپارچه بازاریابی می باشد.برنامه ریزی ارتباطات بازاریابی ،فرآیند مدیریتی است که به ایجاد و حفظ تعادل منطقی ما بین اهداف ارتباطی بازاریابی،منابع و موقعیت های در حال تغییر بازار می پردازد و هدف آن ایجاد یا تغییر اثربخش و یکپارچه ابزارهای ارتباطی شرکت ها به منظور دستیابی به هارمونی ارتباطی ،در راستای سیاستهای تشویقی و ترغیبی می باشد تا بار اضافی بر ذهن مشتریان ایجاد ننموده،بلکه با کمترین هزینه ارتباطی افراد را در تصمیم گیری به خرید محصولات شرکت ها ترغیب نماید.در این اقدام پژوهشی به نظر اکثر متخصصین ،سازه های تاثیرگذار بر یکپارچه سازی ارتباطات بازاریابی مثل بازارمداری ،نام و نشان مداری و مشتری مداری ،… باعث بهبود عملکرد نام و نشان می شود.به همین جهت امروزه تاثیرات معنی دار این سازه ها بر ارتباطات بازاریابی مورد تاکید قرار می گیرد تا از طریق یکپارچه سازی ابزارهای ارتباطی ضمن بهبود عملکرد نام و نشان ،سهم بازار و سهم مشتری آنها نیز افزایش یابد و این موضوع از دید بسیاری از متخصصین ارتباطات یک مزیت و شایستگی کلیدی در بازار محسوب می شود.[3]
[1] Product
[2] Price
[3] Place
[4] Promotion
خانواده به عنوان كوچكترین واحد اجتماعی اساس تشكیل جامعه و حفظ روابط انسانی را برعهده دارد. پیوندهای درون خانواده ها مكان هایی برای شكل گیری الگوهای رفتاری نوجوانان است كه آنان را در بسیاری از تصمیمات رفتاری و روابط اجتماعی راهنمایی می كند (رایت و فیتزپاتریك،2006: 1386). خانواده دارای کارکردهای مهمی از جمله : بازتولید نیروی انسانی، تامین نیازهای عاطفی و سلامت روانی ، ارتقای ظرفیت تحمل و مدارا، نقش سازنده در تامین یکپارچگی اجتماعی از طریق جامعه پذیری و تربیتی فرزندان و ارائه الگوها و هنجارهای اخلاقی و رفتاری می باشد. همگی اینها تضمین کننده نقش اجتماعی خانواده و رابطه این نهاد مهم با «سرمایه اجتماعی» است؛ تا آنجا که می توان از واقعیتی تحت عنوان «سرمایه خانواده» سخن گفت(روحانی، 1389: 14).
سرمایه اجتماعی به ارزشها و هنجارهایی مربوط است که از پیوندها و روابط متقابل گروهی و اجتماعی تفاهم شده مردم نشأت گرفته و به نوبه خود پدیدآورنده آن پیوندها و روابط نیز محسوب میشوند (سجادی،1388: 16). سرمایه اجتماعی شبكه هایی با هنجارهای اعتماد و عمل متقابل است كه با ساختار روابط اجتماعی خاص بین كنشگران مشخص می شود. بنابراین كیفیت خاصی به روابط اجتماعی می بخشد و همبستگی جمعی را تقویت می كند. سرمایه اجتماعی بین افراد و گروه های مختلف جامعه نوعی همكاری و اعتماد اجتماعی ایجاد می كند و در افراد نوعی احساس تعلق و وابستگی به گروه و جامعه به وجود می آورد. هم چنین سرمایه اجتماعی كیفیت خاصی از ساختار روابط اجتماعی افراد است كه كنش افراد را در موقعیت های مختلف تسهیل می كند. سرمایه اجتماعی می تواند نگرشها و طرز تلقی افراد نسبت به اقوام موجود در جامعه و ملیت خود را تحت تاثیر قرار دهد.اصولاً شرط برقراری ارتباط با دیگران در جوامع مدرن این است كه افراد پیوندهای خود را ورای اجتماعات محلی گسترش دهند و این منوط به آن استكه بر خلاف آن چه در جوامع سنتی رایج است افراد كسانی را كه دوست نیستند، دشمن نبینند و غریبه،دشمن تلقی نگردد و افراد یكدیگر را به عنوان یك شخص منحصر به فرد كه دارای قابلیت های خاص خود است ببینند و خاص گرایی در روابط جای خود را به عام گرایی دهد (انعام ، 6:1381). رابرت پاتنام كه یکی از برجسته ترین نظریه پردازان سرمایه اجتماعی معتقد است که واژه سرمایه اجتماعی و نظریهسرمایه اجتماعی درواقع چارچوبی برای تفکر بسیار دقیق و حتی ریاضیوار درباره روابط اجتماعی را ایجادمیکند(پاتنام،1384: 118). این مفهوم به افراد وگروه ها این توانایی را می دهد تا شبکه ای از روابط اجتماعی را نسبت به یکدیگر حفظ و تداوم بخشند.
مطالعات مردم شناسان و جامعه شناسان بیانگر اثرات منفی مدرنیزم و ارتباط آن در تضعیف و تغییر اخلاق و سرمایه اجتماعی در خانواده های ایرانی است . علایم این بحران را می توان در سست شدن روابط متقابل میان خانواده هایی كه تحت عنوان یک شبكه خویشاوندی قرار داشتند و به وجود آمدن فرد گرایی منفی و غیر عقلانی و رشد انواع آسیب های اجتماعی در جامعه ایران دریافت. كاهش مبادلات اجتماعی میان خانواده ها و ضعف روابط خانوادگی خود آسیب های اجتماعی روانی فراوانی خواهد داشت. تحقیقاتی كه در زمینه سنجش و مطالعه سرمایة اجتماعی در ایران صورت گرفته ، نیز وضعیت سرمایة اجتماعی را نامطلوب ارزیابی می كنند كه حا كی از فضای بی اعتمادی گسترده درسطح جامعه است(تاجبخش و همکاران، 1382؛ شارع پور، 1380).
در این بین نقش رسانه های جمعی در ترویج سرمایه اجتماعی و سوق دادن آحاد جامعه به سمت مشاركت اجتماعی اهمیت فراوانی می باشند. رسانه عبارت است از وسیله انتقال پیام، معلومات و اطلاعات به توده های مردم(اساس، 1385). به طور كلی، منظور آن دسته از وسایل ارتباطی است كه در تمدنهای جدید به وجود آمده و مورد استفاد ه اند و ویژگی اصلی آن ها قدرت و توانایی زیاد و شعاع عمل وسیع است. می توان رادیو ، تلویزیون، سینما، كاست، اینترنت و تلفن را در ردیف رسانه های الكترونیك و روزنامه، مجله و كتاب را در ردیف رسانه های چاپی قرار دارد(كازنو، 1367).
رسانه های جمعی با توجه به گستردگی و نفوذ خود در جامعه نقش خاصی در سرمایه اجتماعی دارند، کارکرد رسانه ها در اطلاع رسانی و آگاه کردن افراد از واقعیت های محیط، آموزش هنجارها و ارزشها رایج و اجتماعی کردن افراد، ایجاد همدلی و انسجام اجتماعی در بین افراد را میتوان از عوامل اصلی فرآیند جامعه پذیری دانست. رویکردها و رهیافت های متعدد نشان دهنده توانایی تاثیر بسیار فراوان رسانه ها در فرایند زندگی افراد در جامعه می باشند، علاوه بر آن، رسانه ها به اشکال متفاوت موجب شکل گیری سرمایه اجتماعی-افزایش یا کاهش- شده و به تصورات افراد از محیط شکل می دهند. رسانه ها می توانند با ارائه تصویری زشت یا زیبا از جامعه به شکل گیری الگوهای کنش در بین مخاطبان کمک کنند- این الگوهای کنش به افراد کمک می کنند- تا در موقعیتهای متفاوت کنشهای گوناگونی را که باعث شکل گیری اعتماد یا مشارکت مدنی می شود را از خود بروز دهند(حسین پور و معتمدنژاد، 1390: 131).
با توجه به اینکه تقویت سرمایه اجتماعی در هرخانواده و جامعه ای می تواند موجب ایجاد و استحکام پیوندهای اجتماعی شده و حس مشارکت و اعتماد اجتماعی را افزایش دهد، بررسی علل تقویت سرمایه اجتماعی از مسائل مهم در جوامع می باشد. با عنایت به نقش قابل ملاحظه رسانه ها بر مولفه های سرمایه اجتماعی، در این پژوهش ما برآنیم تا نقش رسانه های جمعی در وضعیت سرمایه اجتماعی خانواده های ساکن بندرعباس را مورد بررسی قرار دهیم.
انسان موجودی اجتماعی و نیازمند برقراری ارتباط با انسانهای دیگر برای رفع نیازهای خود میباشد. زندگی اجتماعی انسان خیلی پیچیدهتر از موجودات دیگر است. در اثر زندگی گروهی، روابط اجتماعی انتزاعی و مجموعهی مشترکی از مفاهیم که معانی مشترک دارند، تبدیل به نماد میشوند، و انسانها از طریق این نمادها با هم ارتباط برقرار میکنند. روابط اجتماعی گروه حاصل کنش متقابل اجتماعی مکرری است که تبدیل به اشکال گوناگون نظم، وظایف و انتظارات متقابل میگردد. در این فرآیند کنش متقابل، انسان اعمالش را با در نظر گرفتن انتظارات دیگران انجام میدهد. بنابراین، زندگی اجتماعی به شکل مستمر در حال تغییر و دگرگونی است و اشکال جدیدی از جامعه ظهور میکند که
در ابعاد مختلف با جامعهی گذشته دارای تفاوتهایی میباشد. گذر جوامع از سنتی به مدرن همراه با آثار و پیامدهای مختلفی در سطوح خرد و کلان میباشد. بخشی از این پیامدها مربوط به رفتارهای اجتماعی است که دچار تحولات و دگرگونیهایی گردیدند. رفتار و روابط اجتماعی از طریق هنجارها تنظیم میشود. یک هنجار تعیین میکند که فرد در شرایط گوناگون چه رفتاری باید یا نباید داشته باشد. اما همیشه این امکان وجود دارد که رفتار فرد با هنجارها مطابقت نداشته باشد. در جوامع ابتدایی و کوچک، هنجارها مشخصتر و محدودتر هستند و میزان همنوایی با آنها بیشتر است. در جوامع مدرن، به علت وجود تمایز میان گروهها و طبقات و تعلق به زمینههای طبقاتی، قومی و نژادی گوناگون، هنجارها متنوعتر شده و میزان پیروی از آنها کمتر میشود. به تدریج که جوامع به سمت صنعتیشدن و شهرنشینی پیش رفتند، بروز رفتارهایی که همنوا و سازگار با هنجارها و ارزشهای جامعه نبودند، بیشتر شد. این ناهنجاریها و ناسازگاریها به تدریج زمینه تخریب نظم و انسجام موجود در جامعه را فراهم نمود. جامعهشناسی در اصل برای مطالعه و بررسی این بینظمیها و ناهنجاریها پدیدار گردید. با گسترش این ناهنجاریها، حوزهای از جامعهشناسی به نام جامعهشناسی انحرافات به شکل تخصصی بر روی رفتارهای انحرافی و بزهکارانه متمرکز شد، تا با شناسایی علل و عوامل مؤثر بر رفتارهای انحرافی و بزهکارانه، راهکارهایی برای بهبود وضع موجود بیابد.
رفتارهای انحرافی و بزهکارانه به نوبهی خود انواع مختلفی از رفتارها را در برمیگیرند. نکته مهم در رابطه با این رفتارها، پیامدهای مخرب و ویرانگر آنها است که نیازمند توجه جدی و عمیق از سوی نهادهای مسؤول و دستاندرکار و همچنین محققان و پژوهشگران میباشد. در این راستا، با توجه به شرایط کنونی و افزایش هرچه بیشتر رفتارهای انحرافی و بزهکارانه، بخشی از این رفتارها باید مورد توجه بیشتری قرار بگیرد که نسبت به سایر رفتارهای انحرافی، دارای آثار و نتایج مهلک و مخربتری می باشد. به همین منظور، مقولهی رفتارهای پرخطر جوانان که بخشی از رفتارهای انحرافی میباشد، در این پژوهش مورد بررسی قرار میگیرد.
