1-1- اعتیاد …………………………………………………………………………………………………………………………….. 2
1-2- گیرندههای اپیوئیدی ……………………………………………………………………………………………………. 4
1-3- متآمفتامین …………………………………………………………………………………………………………………. 6
1-4- علل گرایش به مواد مخدر…………………………………………………………………………………………….. 6
1-5- کانون های پاداش و لذت در مغز…………………………………………………………………………………. 6
1-6-ROS و کانال های L-Type کلسیمی…………………………………………………………………………… 7
1-7- ROS و آنزیم های آنتی اکسیدان……………………………………………………………………………….. 8
1-8- گلوتاتیون S ترانسفراز……………………………………………………………………………………………………. 8
1-9- ژن GSTM1…………………………………………………………………………………………………………………… 13
1-10- ژن GSTT1 ……………………………………………………………………………………………………………….. 14
1-11- ژنCAT ……………………………………………………………………………………………………………………… 15
1-12- هدف ……………………………………………………………………………………………………………………….. 17
فصل دوم: بر تحقیقات انجام شده
2-1- مطالعات صورت گرفته بر روی چند شکلی های ژنتیکی GSTM1………………………… 19
2-2- مطالعات صورت گرفته بر روی چند شکلی های ژنتیکی GSTT1………………………….. 20
2-3- مطالعات صورت گرفته بر روی چند شکلی های تک نوکلئوتیدی CAT………………… 21
2-4- فرضیه…………………………………………………………………………………………………………………………….. 23
عنوان صفحه
فصل سوم: روش انجام کار
3-1- نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………………………….. 25
3-2- دستگاه های مورد استفاده در پژوهش …………………………………………………………………. 25
3-3- استخراج DNA…………………………………………………………………………………………………………. 26
3-4- مواد مورد استفاده برای انجام PCR………………………………………………………………………….. 26
3-5- واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) ………………………………………………………………………….. 27
3-6- تعیین ژنوتیپ……………………………………………………………………………………………………………… 28
3-6-1- تعیین ژنوتیپ ژن های GSTM1، GSTT1……………………………………………………… 28
3-6-2-تعیین ژنوتیپ ژن CAT………………………………………………………………………………………. 29
3-7- الکتروفورز ……………………………………………………………………………………………………………………… 31
3-7-1- مواد مورد استفاده جهت انجام الکتروفورز………………………………………………………… 31
3-7-2- تهیه ی محلولهای مورد استفاده جهت انجام الکتروفورز…………………………………. 31
3-7-3- الکتروفورز ژن های GSTM1، GSTT1 و رنگ آمیزی ژل……………………………… 32
3-7-4- الکتروفورز PCR-RFLP برای ژن کاتالاز و رنگ آمیزی ژل…………………………… 33
3-8- تحلیل آماری ………………………………………………………………………………………………………………… 34
فصل چهارم: نتایج
4-1- مشخصات افراد شرکت کننده در پژوهش ………………………………………………………………. 36
4-2- مقایسه چندشکلیهای ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به هروئین و سالم 36
4-3- مقایسه چندشکلیهای ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به شیره و سالم 39
عنوان صفحه
4-4- مقایسه چندشکلیهای ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به تریاک و سالم 43
4-5- مقایسه چندشکلیهای ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به شیشه و سالم 45
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1- بحث و بررسی نتایج در ژنهای GSTM1 و GSTT1 و CAT …………………………………. 49
5-2- پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………. 52
فهرست منابع………………………………………………………………………………………………………………………………. 53
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول 1-1- GSTها سیتوزولی پستانداران ………………………………………………………………………………. 11
جدول 1-2- سوبستراهای مناسب آنزیم گلوتاتیون S ترانسفراز انسانی…………………………………… 13
جدول 3-1- مواد مورداستفاده برای تهیه واکنش میکس multiplex-PCR………………………….. 27
جدول 3-2- مواد مورداستفاده برای تهیه واکنش میکس ژنCAT………………………………………… 28
جدول 3-3- برنامه mulitiplex-PCR برای تکثیر ژن های GSTM1، GSTT1 …………………… 29
جدول 3-4- برنامه ی PCR برای تکثیر ژن CAT…………………………………………………………………….. 30
جدول 4-1- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به هروئین و سالم…………………. 37
جدول 4-2- توزیع فراوانی ژنوتیپ ژنهای GSTT1 و GSTM1 در افراد معتاد به هروئین و سالم 38
جدول 4-3- فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کاتالاز در افراد معتاد به هروئین و سالم………………….. 38
جدول 4-4- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به هروئین و سالم 39
جدول 4-5- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به شیره و سالم…………………….. 40
جدول 4-6- توزیع فراوانی ژنوتیپ ژنهای GSTT1 و GSTM1 در افراد معتاد به شیره و سالم 41
جدول 4-7- فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کاتالاز در افراد معتاد به شیره و سالم……………………… 41
جدول 4-8- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به شیره و سالم 42
عنوان صفحه
جدول 4-9- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به تریاک و سالم…………………… 43
جدول 4-10- توزیع فراوانی ژنوتیپ ژنهای GSTT1 و GSTM1 در افراد معتاد به تریاک و سالم 44
جدول 4-11- فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کاتالاز در افراد معتاد به تریاک و سالم…………………. 44
جدول 4-12- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به تریاک و سالم 45
جدول 4-13- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به شیشه و سالم………………… 45
جدول 4-14- توزیع فراوانی ژنوتیپ ژنهای GSTT1 و GSTM1 در افراد معتاد به شیشه و سالم 46
جدول 4-15- بررسی تعادل هاردی- واینبرگ در جمعیت معتاد به شیشه و سالم برای ژن کاتالاز 47
جدول 4-16- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به شیشه و سالم 47
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل 1-1- فراوانی مصرف کننده گان الکل و مواد مخدر در 6 کشور مختلف……………………….. 3
شکل 1-2- ساختار گیرندههای اپیوئیدی…………………………………………………………………………………… 5
شکل 1-3- ROS و کانالهای L-Type کلسیمی………………………………………………………………………. 7
شکل 1-4- آنزیم های GST مسؤل کاتالیز کردن ترکیبات کارسینوژنیک و سایتوتوکسیک از طریق کنژوگه کردن آنها با گلوتاتیون می باشند………………………………………………………………………………………………………………………………………… 11
شکل 1-5- خانواده ی سوپر ژن گلوتاتیون-S- ترانسفراز………………………………………………………….. 12
شکل 1-6- شکل شماتیک ژن کاتالاز و جایگاه چندشکلی ژنتیکی مورد بررسی…………………… 16
شکل 3-1- یک نمونه از آنالیز multiplex-PCR و چند شکلی ژنتیکی دو ژن GSTM1 و GSTT1 بر روی ژل آگاروز 33
شکل 3-2- تعیین ژنوتیپ چندشکلی ژن کاتالاز بر روی ژل آگاروز………………………………………… 34
-1: اعتیاد
مصرف مواد مخدر یکی از خطرناک‌ترین پدیدههای جوامع بشری در عصرِ حاضر است. اعتیاد در جهان ما چنان گسترش یافته است که به یک بیماری مزمن اجتماعی تبدیل شده و امنیت اجتماعی را متزلزل ساخته است. بر طبق داده های رسمی 2/1 تا 2 میلیون ایرانی با میانگین سنی 18سال معتاد به آمفتامین هستند. بیش از 11 میلیون از جمعیت کشور با مسئلهی اعتیاد روبرو هستند. در طول 30 سالِ گذشته، جمعیت ایران با نرخ رشد سالانهی 8 درصدی، با بیماری خانمان سوز اعتیاد دست و پنجه نرم کردهاند. این آمار بیانگر این است که تعداد نوجوانانی که گرایش به مواد مخدر پیدا کرده اند؛ در حال افزایش بوده است(Afkari et al., 2013). متأسفانه امروزه گسترش و شیوع اعتیاد بهحدی است که معضلات اجتماعی، جسمانی و خانوادگی بسیاری را موجب شده است .(Agha et al., 2008)
به طوریکه سازمان جهانی سلامت برآورد کرده بود که بیش از 2 میلیارد مصرف کنندهی الکلی، 3/1 میلیارد مصرف کنندهی تنباکو و 185 میلیون مصرف کنندهی داروهای غیرِمجاز وجود داشته است. بنابراین جهتِ پرده برداشتن از سطح معضلاتی که پارهای از کشورها با آنها درگیر بودهاند نمودار ترسیمی شکل 1-1 را که بیانگر مصرف مواد مخدر و مقدار الکل مصرف شدهی این گونه کشورها میباشد به عینه دربرابر دیدگان حقیقت بین خوانندگان قرار میدهیم .(Goldman et al., 2006)
شکل 1-1- فراوانی مصرف کنندهگان الکل و مواد مخدر در 6 کشور مختلف
عواملی که در شیوع اعتیاد نقش دارند عبارتند از:
- محیط: محیط از 3 طریق میتواند در گرایش به سوء مصرف مواد مخدر نقش داشته باشد که عبارتند از:
- تجربههای جدید زندگی
- فردی که حتی برای مدت طولانی از مصرف مواد دور بوده است، در محیط پاک یا اصطلاحاً خنثی قرار داشته است؛ میتواند با قرار گرفتن در معرض محیطهای آلوده به مصرف مواد مخدر دوباره به سمت اعتیاد گرایش پیدا کند.
- تجربهی خوب مصرف مواد و تاثیرات روحی و روانی آن میتواند باعث جذب دوبارهی افراد به استفاده از اینگونه مواد مخدر شود .(Caprioli et al., 2007)
- مصرف دارو: مصرف سوء داروهایی مثل الکل و نیکوتین، منجر به تغییر در بیان ژن ها و تغییرات رفتاری افراد درگیر با این گونه مواد شدهاند.(Sinha et al., 2009)
- ژنتیک: مطالعه بر روی خانواده و دوقلوها نقش ژنتیک در اعتیاد را تایید کرده است.
مطالعاتی که بر روی خانوادهها و دوقلوها صورت گرفته است نشان میدهد، که وابستگی به الکل، نیکوتین، حشیش و دیگر مواد مخدر غیرقانونی، تحت تاثیر فاکتور های ژنتیکی بوده است .(Agrawal et al., 2008)
البته در ارتباط با تأثیر عوامل ژنتیکی در مطالعه ای که توسط Tsuang و همکاران بر روی 3372 دوقلو در ویتنام انجام گرفت؛ تأثیرات مختلفی از عوامل ژنتیکی، محیط خانوادگی و غیر خانوادگی بر روی داروهای متعدد گزارش شد که بزرگترین میزان تاثیر سوء در مصرف مواد مخدر را عوامل ژنتیکی داشتهاند .(Tsuang et al., 1998)
[1] – Addiction
[2] – Drug Abuse
فرم در حال بارگذاری ...
