چالشهای محیطی عصر حاضر از نظر پیشرفت سریع فناوری اطلاعات ، افزایش انتظارات مشتریان و ضرورت انعطاف پذیری ، سازمانها را به جستجوی راهی برای تداوم خود وادار کرده است .در این میان بسیاری از سازمانها راه حل را اجرای برنامه های توانمند سازی تشخیص داده و تلاش کرده اند با اجرای این برنامه ها ضمن اصلاح متغیرهای مؤثر بر احساس افراد از توانمندسازی فرد ، بر موانع درونی و بیرونی غلبه کرده و زمینه لازم را برای پرورش کارکنان به وجود آورند .توانمند سازی کارکنان پی آمدهای نگرشی و رفتاری خاص را برای سازمانها به همراه داشته و بر توان آنها در عرصه رقابت خارجی می افزاید . توانمند سازی راهبردی مهم برای توسعه سازمانهای مختلف برای تطابق با تغییرات خارجی و یکی از مسائل اصلی سازمانهاست . در عصر حاضر توانمندسازی به عنوان ابزاری شناخته شده که مدیران به وسیله آن قادر خواهند بود سازمانهای امروزی را كه دارای ویژگیهایی چون تنوع شبكه های نفوذ ،رشد ،اتكا به ساختارهای افقی و شبكه ای ،حداقل شدن فاصله كاركنان از مدیران ،كاهش تعلقات سازمانی و بكارگیری فناوری اطلاعات می باشد به طور كارامد اداره كنند بالو و ترکمن[1](2004).
مفهوم توانمندسازی در سالهای اخیر مورد توجه همه دست اندركاران امور سازمانها قرار گرفته و آن را در بخشهای عمومی و خصوصی بكار گرفته اند. به نظر راپیلی توانمندسازی یك مفهوم ،یك فلسفه ،یك مجموعه از سلوك رفتاری و یك برنامه سازمانی است . مفهوم توانمند سازی عبارتست از سلوك رفتاری به معنای سهیم نمودن گروههای خود گردان و افراد در تعیین سرنوشت حرفه ای خود.توانمندسازی به عنوان یك برنامه سازمانی به كل نیروی كار فرصت بیشتری برای آزادی ،بهبود مهارتها ، دانش و غنی تر كردن پتانسیل شان در جهت خیر و صلاح خود و سازمانشان اعطا می كند.بسیاری از كارشناسان عقیده دارند كه سازمانها قادرند بهره وری را از طریق فرآیند توانمندسازی كاركنانشان ارتقا بخشند.توانمند سازی برای افراد مختلف معانی متفاوتی را تداعی می نماید و چند دهه از كاربرد آن می گذرد اما آنچه جدید است نقشی است كه فناوری اطلاعات در امكان پذیر ساختن توانمندسازی منسجم و جامع ایفا می نماید توربان[2](2000).
توانمندسازی بدین معنی است كه برای افراد آزادی و اطلاعات لازم را فراهم آوریم تا آنان آنچه را كه خود می خواهند به گونه ای موفقیت آمیز انجام دهند به جای اینكه آنان را وادار كنیم كه آنچه را ما می خواهیم انجام دهند .بنابراین روال بر این اعتقاد است كه كاركنان با اطلاعات توانمند می شوند .هر چقدر اطلاعات در اختیار كاركنان قرار گیرد به همان نسبت بر میزان توانمندیشان افزوده می شود .توانمند سازی حاصل نخواهد شد مگر در پرتو تعهد مدیران به آموزش و تبادل اطلاعات با كاركنانی كه تا به امروز توجهی به آنها نداشتند . دسترسی به اطلاعات این امكان را برای افراد سازمان به وجود می آورد كه كل سازمان را ببینند و از نقش خود در عملیات سازمان آگاه گردند.
در خصوص اطلاعات و اهمیت آن مسائلی بیان شد در ادامه نیز باید اظهار داشت كه مدت زمان زیادی بود كه سازمانها بر اساس نظریه تاریكخانه مدیریت عمل می كردند .بر اساس این نظریه ،مدیران باید كاركنانشان را در تاریكی نگه داشته و آنها را با اطلاعات بی اهمیت تغذیه كنند .اما امروزه ارتباط بین دسترسی به اطلاعات و توانمندسازی در تحقیقات دانشگاهی و نیز در عمل به اثبات رسیده است .به اعتقاد “وییك”[3] دسترسی به اطلاعات فهم افراد را از مشكلات پیچیده افزایش خواهد داد . “نوناك”[4] نیز بر این باور بود كه تبادل اطلاعات جزء مهم در استقلال عمل افراد به شمار می آید .البته باید اطلاعاتی در اختیار افراد قرار گیرد كه منجر به افزایش كاراییشان گردد نه اطلاعاتی كه سردرگمی آنها را در پی خواهد داشت.
توانمندسازی كاركنان مستلزم تضمین دسترسی آنها بر فرآیند تصمیم گیری است كه تاكنون به آنها دسترسی نداشته اند.برنامه های توانمندسازی می تواند به كاركنان استقلال عمل بخشیده ، برای آنان تنوع و چالش را به ارمغان آورده ، كنترل را سهل تر نموده ،فرصت ابتكار عملهای فردی را افزایش داده ،نسبت به اهداف گروهی تعلق ایجاد كرده و منجر به ایجاد مهم بودن و وجود داشتن در آنها می گردد. منظور از توانمندسازی اعطاء قدرت تصمیم گیری و تفویض اختیار است .اساس تصمیم گیری کارکنان در خصوص عملکرد سازمان ،اعطای این حق از سوی مدیران و تفویض اختیار از سوی آنان است .به عبارتی اگر قرار است که زیردستان در تصمیم گیری خود در خصوص عملکرد سازمان موفق باشند باید به اندازه لازم برای انجام دادن وظایف واگذار شده اختیار داشته باشند .تفویض اختیار می تواند برای نشان دادن اعتماد و اطمینان به فردی که کار را می پذیرد بکار رود.در حقیقت توانمندسازی نوعی از ترتیبات سازمانی است که سبب افزایش استقلال و قدرت تصمیم گیری و مسئولیت تصمیم گیری کارکنان می گردد اندرو و اسکوسی[5](2003).
در مبحث توانمندسازی کارکنان تفویض مسئولیتها امری بدیهی است ولی این امراز طریق مهارت و دانش است .به یقین توانمندسازی در سازمانها تنها در دادن حق رأی خلاصه نمی شود بلکه هدف اصلی توانمندسازی تقویت عملکرد سازمان از طریق استفاده کاملتر از دانش ،مهارت ،تجربه و خرد کارکنان سازمان می باشدکینلا(1383).در حقیقت توانمندسازی به عنوان یک برنامه سازمانی ،اجازه دادن به نیروی کار برای آزاد کردن ،توسعه دادن و بکارگیری مهارتها ،تجربیات ،ادراک و دانایی های بالقوه خود در جهت عملکرد سازمان می باشد توربان[6](2000).
با توجه به توضیحات فوق در خصوص اهمیت توانمندسازی ،در این پژوهش فرضیات تحقیق ازمدل باون و لاولر[7](1992) استخراج شده است .در این مدل توانمندی سازمانی از چهار مؤلفه بررسی می شود كه در این میان دسترسی به اطلاعات نقش مهمی را در تصمیم گیری ایفا می كند و موجب توانمندی می شود . بر این اساس مدل مفهومی این تحقیق را می توان بدین شكل ترسیم نمود:
…………………………………. 1
فصل اول: كلیات
مبحث اول: تعاریف و مفاهیم ……………… 13
گفتار اول: جعل و تزویر سنتی (كلاسیك) ……. 14
گفتار دوم: جرم كامپیوتری(جرم رایانه ای) … 15
1-سازمان همكاری و توسعه اقتصادی ……………………………………………………………………….. 16
2-كمیته اروپایی مسائل جنایی در شورای اروپا 16
گفتار سوم: رایانه، اینترنت، فضای سایبر …. 18
1- رایانه ………………………….. 18
2- اینترنت …………………………. 19
3- فضای سایبر ………………………. 20
گفتار چهارم: جعل رایانه‌ای ……………. 21
مبحث دوم: سیر تحول تاریخی جعل رایانه‌ای ….. 23
گفتار اول: پیشینه تاریخی جعل رایانه‌ای در نظام حقوق بین‌الملل یا در اسناد
بین‌الملل…………………………….. 25
1- سازمان همكاری و توسعه(OECD) ………. 25
2- سازمان ملل متحد ………………….. 26
عنوان صفحه
3- شورای اروپا ……………………… 27
4-كنوانسیون جرایم سایبر ……………… 29
5- پروتكل الحاقی به كنوانسیون جرائم سایبر در خصوص جرم‌انگاری اعمال نژادپرستانه
و ضدبیگانه …………………………. 29
6- انجمن بین‌المللی حقوق جزا ………….. 29
7- سازمان پلیس بین‌المللی (اینترپول) …… 30
گفتار دوم: پیشینه تاریخی جعل رایانه‌ای در حقوق جزای ایران 31
مبحث سوم: مبانی جرم‌انگاری جعل رایانه‌ای ….. 35
مبحث چهارم: تمایز جعل رایانه‌ای با عناوین مشابه 38
فصل دوم: شرح و تحلیل عناصر متشكله بزه جعل رایانه‌ای
مبحث اول: ركن قانونی جرم جعل رایانه‌ای …… 45
مبحث دوم: ركن مادی جرم جعل رایانه‌ای …….. 48
گفتار اول: نحوه و شرایط رفتار مرتكب …… 49
الف- رفتار مرتكب در ماده 6 قانون جرائم رایانه‌ای 49
1- ایجاد كردن داده‌ها ……………….. 50
2- تغییر دادن داده‌ها یا علائم موجود در كارتهای حافظه یا قابل پردازش در
سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا تراشه‌ها 50
3- وارد كردن داده‌ها ………………… 51
ب- رفتار مرتكب در ماده 131 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح 52
1- تغییر دادن اطلاعات ……………….. 52
2- حذف كردن اطلاعات …………………. 53
3- الحاق ………………………….. 53
عنوان صفحه
4- تقدیم یا تأخر تاریخ نسبت به تاریخ حقیقی 53
ج- رفتار مرتكب در ماده 68 قانون تجارت الكترونیكی 54
1- ورود یا تغییر، محو و توقف داده پیام… 54
2- مداخله در پردازش داده پیام و سیستم رایانه‌ای 55
3- استفاده از وسایل كاربردی سیستم رمزنگاری تولید امضاء- مثل كلید اختصاصی
بدون مجوز امضاء كننده……………….. 55
4- تولید امضاء فاقد سابقه ثبت در فهرست دفاتر اسناد الكترونیكی ……………………………………… 56
5- عدم انطباق وسایل كاربردی سیستم‌های رمزنگاری تولید امضاء به نام دارنده در
فهرست مزبور………………………… 57
6- اخذ گواهی صحت و اصالت امضای الكترونیكی به طرق مجعول 57
د- رفتار مرتكب در ماده 7 كنوانسیون جرایم سایبر 59
1- وارد كردن داده‌های رایانه‌ای………… 59
2- حذف كردن داده‌های رایانه‌ای ………… 60
3- تغییر دادن داده‌های رایانه‌ای ………. 60
4- متوقف كردن داده‌های رایانه‌ای ………. 60
ه- شرایط رفتار مجرمانه جعل رایانه‌ای …… 61
1- قابلیت اضرار ……………………. 61
2- برخلاف واقعیت بودن………………… 62
گفتار دوم: موضوع جرم …………………. 63
الف- موضوع جرم در ماده 6 قانون جرائم رایانه‌ای 64
1- داده‌های قابل استناد………………. 64
2- داده‌ها و علائم موجود در كارتهای حافظه . 66
3- داده‌ها و علائم قابل پردازش در سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی و تراشه‌ها …………………………….. 68
ب- موضوع جرم در ماده 131 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح 70
عنوان صفحه
ج- موضوع جرم در ماده 68 قانون تجارت الكترونیكی 72
د- موضوع جرم در ماده 7 كنوانسیون جرایم سایبر 75
گفتار سوم: وسیله ارتكاب جرم …………… 76
گفتار چهارم: نتیجه حاصل از جرم…………. 77
گفتار پنجم: مرتكب جرم و خصوصیت مرتكب …… 79
مبحث سوم: ركن معنوی جرم جعل رایانه‌ای ……. 81
فصل سوم: مسئوولیت كیفری ، مجازات و آیین دادرسی در قبال بزه جعل رایانه‌ای
مبحث اول: مسئوولیت كیفری در جعل رایانه‌ای … 86
گفتار اول: بررسی توصیفی مسئوولیت كیفری در فضای سایبر و جعل رایانه‌ای ……………………………… 87
گفتار دوم: مسئوولیت كیفری اشخاص حقوقی در جعل رایانه‌ای 90
مبحث دوم: مجازات در جعل رایانه‌ای ……….. 93
گفتار اول: بررسی توصیفی مجازاتهای موجود در قوانین مربوط به بزه جعل رایانه‌ای ………………………….. 94
گفتار دوم: بررسی انتقادی مجازاتهای موجود در قوانین مربوط به بزه جعل رایانه‌ای ………………………….. 99
الف- بررسی انتقادی مجازات جعل رایانه‌ای در قانون جرایم رایانه‌ای……………………………………. 9100
ب- بررسی انتقادی مجارات جعل رایانه‌ای در قانون تجارت الكترونیكی …………………………………….. 102
ج- بررسی انتقادی مجازات جعل رایانه‌ای در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح………………………….. 103
مبحث سوم: آیین دادرسی در جعل رایانه‌ای…… 104
گفتار اول: فرآیند دادرسی در بزه جعل رایانه‌ای 104
1- تعقیب و رسیدگی در جعل رایانه‌ای ……. 105
2- كشف جرم در دادرسی كیفری جعل رایانه‌ای . 107
3- تفتیش و ضبط داده‌ها در بزه جعل رایانه‌ای 110
گفتار دوم: بررسی صلاحیت كیفری در جعل رایانه‌ای 112
عنوان صفحه
الف- صلاحیت كیفری جعل رایانه‌ای در فضای بین‌المللی 112
1- محل ارتكاب جرم …………………. 113
2- تابعیت…………………………. 115
3- حمایت از امنیت و منافع ملی ………. 116
4- اجماع جهانی ……………………. 117
ب- صلاحیت كیفری جعل رایانه‌ای در محاكم كیفری داخلی 119
1- صلاحیت محلی……………………… 119
2- صلاحیت ذاتی …………………….. 119
گفتار سوم: ادله الكترونیكی در بزه جعل رایانه‌ای 121
نتیجه‌گیری …………………………… 126
فهرست منابع…………………………… 131
الف- طرح بحث و اهمیت موضوع
اصولاً هر پدیده اجتماعی به دلیل فرایند تأثیر و تأثر در جامعه تابع یك سری قوانین و مقررات حقوقی است. رایانه به عنوان یكی از اجزای لاینفك اجتماعی در عصـر حاضـر از ایــن اصـل پیـروی میكند. لذا به لحاظ این امر كه تعیین عناوین مجرمانه در حیطه مسئولین قانونگذاری میباشد، تخطی كاربران آن در رعایت قوانین منجر به ظهور جرم میگردد، چرا كه رایانه از یكسو میتواند ابزار وقوع جرم واقع شود و از سوی دیگر نقش محیط اعمال جرم را ایفاء میكند. به دلیل گستردگی حضور رایانه در بسیاری از ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، جــرائم آن نیز در حـوزه‌هـای مختلف حقـوقی مطـرح میگردد. از جمله: حقوق تجارت، حقوق مالكیت، حقوق بین‌الملل، حقوق فن‌آوری و تكنولوژی ارتباطات.
تفاوت‌های اساسی بین جرائم رایانه‌ای رایج در كشورهای در حال توسعه و كشورهای توسعه یافته ناشی از روش استفاده از این ابزار است. در كشورهای توسعه یافته، رایانه از یك وسیله برای سرعت در انجام كار پا را فراتر نهاده و تبدیل به یك دریچه شده است. دریچه‌ای برای ورود به فضای بی‌انتها كه علاوه بر امور تخصصی، حتی بسیاری از كارهای شخصی مهم در آن فضا صورت می‌گیرد، بنابراین بعد محیطی رایانه در بروز جرایم در این كشورها بیشتر است، كافی است به آمار جرایم اینترنتی مراجعه كنید تا متوجه بشوید كه بیشترین درصد این جرائم در كشورهای توسعه یافته رخ میدهد.
در مقابل در كشورهای در حال توسعه از جمله ایران، بعد ابزاری رایانه در بروز جرایم نمود بیشتری پیدا میكند. مثلاً تكثیر سی‌دی‌های غیرمجاز و یا شكستن قفل نرم‌افزارها و تكثیر آنها بدون كسب اجازه اولیه از پدیدآورندگان آن نرم افزار از جمله جرائم مهمی كه در پی
توسعه و پیشرفت روزافزون روابط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و … به وجود آمد و روزبه‌روز پیچیدگی، ظرافت و اهمیت آن بیشتر میشود.
جعل و در پی آن استفاده از اسناد و نوشتجات مجعول و مزور میباشد كه از جرایم مهم و مخل امنیت و آسایش عمومی به شمار می‌رود. با فراگیر شدن استفاده از رایانه و نرم‌افزارهای رایانه‌ای در عرصه مختلف زندگی، حافظه رایانه‌ها و نرم‌افزارها جایگزین سند و نوشته سنتی میشود و در سطح گــسترده‌ای برای بیان و اعلام اراده از رایانه استفاده خواهد شد.
بدنبال تصویب قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 9/10/82 و قانون تجارت الكترونیكی مصوب 17/10/82 و قانون جرائم رایانه‌ای در تاریخ 20/3/88 و جرم‌انگاری جعل رایانه‌ای در قوانین مزبور به موجب ماده 131 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح و ماده 68 قانون تجارت الكترونیكی و ماده 6 قانون جرائم رایانه‌ای به نظر میرسد عنوان جزایی نوظهوری پا به عرصه نظام حقوقی ایران گذاشته است كه نیازمند تحلیل و بررسی میباشد.
ب- سئوالات تحقیق
پایان‌نامه مزبور درصدد پاسخ به چندین سئوال مهم خواهد بود كه عبارتند از:
۱- با توجه به ورود عنوان جزایی جعل رایانه‌ای در نظام حقوقـی ایـران، عنـاصـر متشكله این بزه چـه میباشد؟ و چه تفاوتهایی با عناوین مشابه من جمله جعل سنتی دارد؟
٢- آیا مواد قانونی در نظر گرفته راجع به جعل رایانه‌ای در این قانون تمام مشكلات و خلاءهای قانونی مربوط به جرم جعل و ملحقات آن در فضای سایبری را پوشش میدهد یا خیر؟ و به تعبیری آیا قانون مزبور در این راستا جامع و مانع میباشد یا خیر؟
۳- باتوجه به تصویب قانون جرایم رایانه‌ای و جرم‌انگاری جعل رایانه‌ای، آیا خلاء قانونی در این زمینه وجود داشته كه منتهی به تصویب این قانون شده است؟ به عبارت دیگر آیا با قوانین موجود در زمینه جعل سنتی، ضرورتی به تصویب این قانون در مورد جعل رایانه‌ای بوده است یا خیر؟
ج-فرضیات تحقیق
۱- با عنایت به ضرورت تفسیر مضیق قوانین جزایی و تفسیر به نفع متهم در قوانین غیر مفید به حال متهم و از طرفی از جهت فنی بودن انجام عملیات مجرمانه من جمله جعل و مشكلات خاصی كه در نتیجه سوءاستفاده از رایانه ممكن است برای جامعه و افراد به وجود آید در برخورد با بزه جعل رایانه‌ای نمی‌توانستیم از قوانین موجود راجع به جعل سنتی بهره بجوییم و لذا مهمترین عامل جهت جرم‌انگاری جعل رایانه‌ای و تصویب قانون مربوطه همین امر میباشد.
٢- قانون مصوب برای جعل رایانه‌ای در واقع جوابگوی خلاءهای قانونی راجع به این بزه نمی‌باشد چه آنكه مواد مربوط به جعل رایانه‌ای به صورت كلی بیان شده است و آنگونه كه در جعل سنتی وجود دارد هیچگونه تفكیكی بین جعل رایانه‌ای رسمی و عادی و یا جعل مادی و مفادی وجود ندارد و این مهمترین ایراد به قانون جرائم رایانه ای میباشد.
۳- با فراگیر شدن استفاده از رایانه و نرم‌افزارهای رایانه‌ای در عرصه‌های مختلف زندگی، حافظه رایانه‌ها و نرم‌افزارها جایگزین سند و نوشته سنتی كه موضوع جرم جعل میباشد گردیده است و در سطح گسترده‌ای برای بیان و اعلام اراده از رایانه استفاده خواهد شد علیهذا اگرچه جعل رایانه‌ای بر خلاف جعل سنتی در فضای مجازی محقق می شود لذا از حیث عناصر متشكله بزه من جمله عنصر مادی تفاوتهایی با جعل سنتی دارد كه نیازمند بررسی میباشد.
د-هدف تحقیق
به دنبال نوظهور بودن عنوان جزایی جعل رایانه‌ای و ورود به نظام حقوقی ما، ضرورت پرداختن به این جرم و بررسی عناصر متشكله آن ایجاب میگردد، از طرف دیگر تحلیل ایرادات مربوط به قانونگذار در وضع قانون مربوط به این عنوان جزایی، نظام تقنینی ما را در جهت رفع ایرادات و تكمیل این قانون رهنمون می‌سازد.
ه-سابقه علمی
زمانی كه نخستین گزارش‌ها راجع به «جرم رایانه‌ای» در چند دهه گذشته انتشار یافتند نمایانگر شكل نوین و ویژهای از بزهكاری بود. با این‌حال به مرور زمان آشكار شده كه این شكل به ظاهر نوین و ویژه از بزهكاری در واقع از طیف گسترده‌ای از جرایم تشكیل یافته كه به مدد سیستم‌ها و داده‌های رایانه‌ای یا علیه آنها ارتكاب می‌یابند. رایانه‌ها و شبكه‌های رایانه‌ای به طور روزافزونی به منزله ابزارهای كمك به ارتكاب بسیاری از جرایم سنتی به كار می‌روند. در عین حال این تغییرات و اشكال مجرمانه نوین حاصل از آن، نظامهای حقوقی را مجبور كرده است تا سازگاریهای متعددی را اعمال كنند. با توجه به ماهیت جهانی اینترنت، این فرایند قانونی به طور جدی ساز و كارهای بین‌المللی و قوانین داخلی بسیاری از كشورها را تحت تأثیر قرار داده است. بنابراین تاریخچه جرم جعل رایانه‌ای را میتوان فرایند پیوسته و رو به پیشرفتی از اشكال نوین جرایم دانست كه با پیشرفتهای فنی نوین سازگاری می‌یابند و قوانین جدید ملی و ساز و كارهای بین‌المللی نیز همگام با این اشكال نوین جرم پیش می‌روند. قانون جرایم رایانه‌ای كه در جلسه علنی پنجم خرداد ماه ۱۳٨٨ در مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ بیستم خرداد ۱۳٨٨ در شورای نگهبان تأیید شد و به خصوص مواد ٦ و٧ كه به جعل رایانه‌ای پرداخت جلوه برجسته این حمایت كیفری به شمار می‌رود. لذا با توجه به نوظهور بودن این عنوان جزایی در نظام حقوقی، نویسندگان حقوقی كمتر به آن پرداختهاند منتهی بلحاظ ارتباطی كه جعل رایانه‌ای با جعل سنتی دارد در جریان ورود به این موضوع میتوان از كتابها و پایان‌نامه‌های و مقالاتی كه راجع به جعل سنتی به رشته تحریر در آمده‌اند استفاده نمود و از طرفی طی چند سال اخیر بلحاظ اهمیت ارتكاب جرائم در فضای سایبری و جرایم رایانه‌ای به صورت كلی، آثار ارزشمندی در این خصوص منتشر گردیده است كه قابل توجه می‌باشند.
۱-كتاب حقوق كیفری اختصاصی جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی از دكتر حسین میر محمد صادقی كه در فصل دوم آن به موضوع جعل و استفاده از سند مجعول پرداخته شده است كه اگر چه موارد موضوع بحث در این فصل راجع به جعل سنتی و مواد مربوط در قانون مجازات اسلامی میباشد منتهی از حیث تطبیق با جعل رایانه‌ای قابل بهره‌برداری میباشد.
٢– جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی از دكتر ضیاء الدین پیمانی.
۳- جرائم مالی علیه آسایش عمومی از دكتر محمد صالح ولیدی.
)
در بسیاری از سازمان های كارآمد و اثر بخش, مشتری محوری معادل و هم معنی مدیریت خوب و مؤثر تلقی می شود. در شیوه های مدیریتی جدید نیز كیفیت را خواسته مشتری تعریف می كنند. نظریه پردازان امریكایی چهار ویژگی را به عنوان اصل و اساس مدیریت مطلوب ذكر می كنند كه یكی از آنها پذیرفتن ادراك ها و انتظارات مشتری به عنوان اصلی ترین عوامل تعیین كننده كیفیت است. مشتریان یا دریافت كنندگان خدمت, كیفیت خدمت را با مقایسه انتظارها و ادراك های خود از خدمات دریافت شده ارزیابی می كنند (کبریایی و دیگران، 1383). مدیران موفق استراتژی های خدمات خود را بر بازخورد مستمر از مشتری به منظور شناسایی نیازهای وی و ارضاء آنها و در نهایت اندازه گیری رضایت مشتری متمرکز نموده اند. رمز موفقیت در گرو آن است، که انتظارات مشتریان را نسبت به کیفیت خدمت برآورده سازیم یا حتی از آن پیشی بگیریم. به عبارتی دیگر اولین قدم برای ارائه خدمات با کیفیت به مشتری و جلب رضایت او، شناخت ابعاد کیفیت خدمات و میزان اهمیت هر یک از این ابعاد برای مشتری و نیز تحلیل انتظارات و ادراک او در رابطه با هر کدام از این ابعاد می باشد (نایب زاده و فتاحی زارچ، 1387). سازمان های ورزشی ویژگی هایی دارند که آنها را از سایر سازمانهای خدماتی متمایز می سازد، اول اینکه خدمات ورزشی حالتی لوکس دارند، دوم اینکه مشتریان معمولا در زمان های تفریح به سازمان های ورزشی مراجعه می کنند و سوم اینکه اغلب اوقات در فعالیت های سازمان های ورزشی سرمایه گذاری عاطفی صورت می گیرد که این عوامل احتمالا انتظارات خدمات از سازمانهای ورزشی نسبت به سایر سازمانها را افزایش می دهد(رابینسون[1]،2006).
پیش از این پیتر و همکاران[2] (2000) دریافتند که شکاف کیفیت خدمات از منظر دانشجویان شاغل به تحصیل بیشتر از فارغ التحصیلان درک می شود (پیتر و همکاران، 2000)، مطالعه چو[3] (2004) درمورد کیفیت خدمات آموزشی در تمامی ابعاد کیفیت به شکاف منفی دست یافت (چو، 2004) ، دیان[4] (1999) در مطالعه ای محسوس بودن، همدلی و قابلیت اطمینان خدمات را مهمترین مسائل برای بیماران ذکر کرد(دیان، 1999). همچنین در ایران نیز کاووسی وهمکاران (1392)، غلامی و همکاران (1390)، آقاملایی و همکاران (1387)، رنجبر و همکاران (1389) به بررسی تحلیل شکاف کیفیت خدمت پرداخته اند که تمامی آنها در مراکز درمانی و بیمارستانی به شکاف منفی در تمامی ابعاد کیفیت خدمات پی بردند.
طی دهه اخیر، توجه بسیاری از مدیران و محققان به کیفیت خدمات و شیوه های اندازه گیری و پایش معطوف شده است. اما آنچه که شاهد هستیم بیشتر تحقیقات در این زمینه در سازمانهای خدمات درمانی، بخش آموزشی و بانکها انجام شده و توجه کمتری به سازمان های ورزشی شده است. از این رو در این تحقیق ضمن معرفی مفهوم کیفیت خدمات و اهمیتی که در سازمان های موفق پیدا کرده است، به کمک یکی از معتبر ترین این مدلها (الگوی سروکوال) وضعیت کیفیت خدمات را در اداره ورزش و جوانان استان کهگیلویه و بویراحمد ارزیابی می نماییم. لذا در این تحقیق، محقق به دنبال بررسی آن است که، آیا شکاف کیفیت خدمات در اداره کل ورزش و جوانان استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد و میزان شکاف چقدر می باشد؟
3-1- ضرورت و اهمیت تحقیق
چنانچه سازمان های ورزشی درک مناسبی از عوامل موثر بر کیفیت خدمات داشته باشند، بهتر می توانند در این راستا گام برداشته و به رضایت بالاتر مشتریان دست یابند. لذا این تحقیق از این لحاظ که به اداره ورزش و جوانان جهت شناخت شکافهای خدماتی کمک نموده و با دستیابی به عوامل مهمتر در بین موضوعات موثر بر کیفیت خدمات، سازمان را آماده پاسخگویی می سازد، ضروری و مهم می باشد. دلایل ضرورت و اهمیت تحقیق را می توان به صورت موردی به شرح زیر بیان نمود:
– فراهم آوردن مبنایی جهت بهبود ارائه خدمات و افزایش کیفیت
– افزایش رضایت مشتری در جهت اینکه کیفیت مترادف خواسته مشتری می باشد.
– آگاهی سازمان از وضعیت فعلی ارائه خدمات خود
– شناخت و اولویت بندی عوامل مهم در بهبود کیفیت خدمات
– آگاهی سازمان از عوامل مهم و تأثیر گذار در کیفیت خدمات
– اهمیت ارائه خدمات با کیفیت توسط اداره ورزش و جوانان
– آگاهی سازمان از میزان فاصله خدمات ارائه شده از وضع مطلوب
– آماده ساختن سازمان جهت جبران شکاف های خدماتی موجود
4-1- اهداف تحقیق
1-4-1- هدف کلی
1-تعیین شکاف خدمات ادراک شده و مورد انتظار اداره کل ورزش و جوانان استان کهگیلویه و بویراحمد.
2-4-1- اهداف اختصاصی
1-تعیین تفاوت بین خدمات ارائه شده و خدمات قابل انتظار، از نظر قابلیت اعتماد در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد
2- تعیین تفاوت بین خدمات ارائه شده و خدمات قابل انتظار، از نظرقابلیت پاسخگویی در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد
3- تعیین تفاوت بین خدمات ارائه شده و خدمات قابل انتظار، از نظر قابلیت اطمینان دهی در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد
4- تعیین تفاوت بین خدمات ارائه شده و خدمات قابل انتظار، از نظر همدلی در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد
5- تعیین تفاوت بین خدمات ارائه شده و خدمات قابل انتظار، از نظر عوامل فیزیکی در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد.
5-1- سوالات تحقیق
1-5-1- سوال اصلی تحقیق
1-آیا خدمات ارائه شده و مورد انتظار اداره کل ورزش و جوانان استان کهگیلویه و بویراحمد متفاوت می باشد؟
2-5-1- سوالات
1- آیا خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر قابلیت اعتماد، در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد متفاوت می باشد؟
2- آیا خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر قابلیت پاسخگویی، در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد متفاوت می باشد؟
3- آیا خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر قابلیت اطمینان دهی، در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد متفاوت می باشد؟
4- آیا خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر همدلی، در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد متفاوت می باشد؟
5- آیا خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر عوامل فیزیکی، در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد متفاوت می باشد؟
6-1- فرضیات تحقیق
1- بین کیفیت خدمات ارائه شده و کیفیت خدمات مورد انتظار در اداره کل ورزش و جوانان استان کهگیلویه و بویراحمد تفاوت معنی داری وجود دارد.
2- بین خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر قابل اعتماد بودن در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد تفاوت معنی داری وجود دارد.
3- بین خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر قابلیت پاسخگویی در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد تفاوت معنی داری وجود دارد.
4- بین خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر قابلیت اطمینان دهی در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد تفاوت معنی داری وجود دارد.
5- بین خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر قابلیت همدلی در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد تفاوت معنی داری وجود دارد.
6- بین خدمات ارائه شده و خدمات مورد انتظار، از نظر عوامل فیزیکی در اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد تفاوت معنی داری وجود دارد.
[1] Robinson
[2] Peter et al.
[3] Chua
[4] Dean
[1] Lim & Tang
علوم ورزشی در پی گسترش وسیع خود در زمینههای مختلف توانسته راهکارهای تازهای را برای پیشرفت عملکرد حرکتی ورزشکاران و دیگر افراد درگیر در یادگیری مهارتهای حرکتی مطرح نماید که به موجب آن امکان دستیابی به موفقیت آسانتر و سریعتر گردد. کسانیکه با آموزش مهارتهای حرکتی سروکار دارند، میدانند که یادگیری مهارت بدون تمرین امکانپذیر نیست ازسوی دیگر بسیاری از مربیان بهخاطر کمبود زمان ناچارند تا در یک جلسه تمرینی تعداد متعددی از مهارتهای حرکتی متفاوت را آموزش دهند. در این راستا علاقهی دانشمندان به شیوههای یادگیری و عوامل مهم در سودبردن هرچه بیشتر از تمرین و طراحی برنامههای آموزشی جلب شدهاست. ازطرفی دیگر، طراحی برنامههای آموزشی منجربه چالشهایی در بین مربیان تمریندهنده، در امر آرایش تمرین (تغییرپذیری تمرین و تداخل زمینهای) گردیدهاست. برای مربیان، فیزیوتراپها، معلمین تربیت بدنی و کارفرمایان بسیار عادی است که محیطهای یادگیری را ایجاد کنند تا مهارتهای متعدد یاد گرفته شوند. هدف مربیان، درمانگران و معلمان تربیت بدنی در بسیاری از موقعیتهای واقعی تمرین، آموزش دادن بیش از یک مهارت در یک هفته و گاهی در یک جلسه تمرین است. همچنین از اهداف مربیان ایجاد یک محیط تمرینی است که یادگیری را در طول تمرین افزایش دهد تا بهصورت مطلوبی منجر به افزایش عملکرد در آزمونهای یادداری و انتقال بعدی شود. با این هدف متخصصان تصمیم میگیرند که چطور بهترین برنامهریزی را برای یادگیری تکالیف فراهم کنند. با دستکاری ترتیب یا برنامهریزی کوششهای تمرینی متخصصین بهطور مداوم، مقدار تداخل زمینهای که یادگیرنده با آن مواجه میشود را تغییر میدهند (مگیل و هال[20]، 1990).
یکی از ویژگیهای مهم تمرین که احتمال موفقیت را افزایش میدهد، تغییرپذیری در تجارب تمرینی فرد است. تغییرپذیری ممکن است تنوع در حرکت یا تنوع ویژگیهای زمینهای باشد که فرد هنگام تمرین مهارتها آن را تجربه میکند. نظریههای مختلف یادگیری حرکتی نیز تغییرپذیری تمرین را تاکید کردهاند، و تغییرپذیری تمرین را نیاز فرد برای اجرای موفقیتآمیز یک مهارت میداند (اشمیت[21]، 1975).
یکی از راههای برنامهریزی تمرین متغیر، بکاربردن پدیدهای بهنام اثر تداخل زمینهای است. تداخل زمینهای بهعنوان تداخل در عملکرد و یادگیری تعریف میشود که از تمرین کردن یک تکلیف در یک زمینه از دیگر تکالیف بوجود میآید(اشمیت و لی[22]، 2005). این مقدار اختلاف از تداخل زمینهای روی یک پیوستار قرار دارد که در آن از تمرین مسدود[23] بهعنوان تداخل کم و از تمرین تصادفی[24] بهعنوان تداخل زیاد یاد شدهاست(مگیل، 2007). بعنوان مثال برخی از محققان جهت ایجاد تداخل زمینهای به بررسی روشهای تمرین در سطوح متفاوت از مهارت افراد (هال، دومینگوس و کاوازوس[25]،1994؛ لاندین، هیبرت و سالمن[26]، 1996، مگ نسون و رایت[27]،2004، میرا و تانی[28]، 2001)، سن یادگیرنده(دل ری و وود[29]، 1983، جرس و همکاران[30]، 1999، لی، 1997)، تأثیر تعداد کوششهای تمرین(شیا و کهل[31]، 1990؛ اشمیت، 2002)، استفاده از تکالیف مختلف (دل ری و وایت 1982؛ لی، ولف و اشمیت[32]، 1992، لی و فرانک[33]، 2004، مورینیو، اویلا داماس[34]، 2003)، استفاده از تکالیفی که توسط یک یا چند برنامه حرکتی کنترل میشوند (گوودون و میویسن[35]، 1996، امینک و رایت[36]، 2001، مگنسن[37] و رایت، 2004، سیکا و مگیل[38]، 2000) و همچنین تکالیف آزمایشگاهی و غیرآزمایشگاهی(برادی[39]، 1997، دل ری و همکاران، 1982، هال، دومینگوس[40]، 1994) پرداخته و یافتههای یکسانی از تاثیر تداخل زمینهای تمرین در محیط آزمایشگاه مشاهده نمودند البته باید متذکر شد که این نوع از تکالیف ساده هستند و نمیتوانند نمونه بارزی از اجرای آن در خارج از محیط آزمایشگاه باشند(برادی، 1998).
در اینخصوص روش عمومی موجود در ادبیات تحقیقی، به مقایسه دو سطح ثابتی از تداخل زمینهای(مسدود و تصادفی) برنامهریزی تمرین پرداختهاند، بهطوریکه این نتایج صریحاً نشان دادهاند که تمرین تکالیف مختلف با آرایش تصادفی یادگیری بیشتری در مقایسه تمرین تکالیف با آرایش مسدود ایجاد میکند. همچنین در تعدادی از تحقیقات روشهای تمرینات زنجیرهای که بهعنوان حد متوسط این دو انتها در نظر گرفته میشود، مورد بررسی قرارگرفتهاند (اشمیت، 2005). این نوع از تمرینات ترکیبی از پیشبینیپذیری تمرین مسدود و غیرتکراری بودن تمرین تصادفی است (لی و مگیل، 1983).
پیامد بسیاری از تحقیقات نشان داد تمرینات با تداخل زمینهای متوسط(زنجیرهای[41]) و بالا(تصادفی) در مقایسه با تمرینات با تداخل زمینهای کم منجر به افزایش اجرا در آزمون یادداری میشوند(شاپیرو تول[42]، 1984؛ آلمیر[43] تول 1993، لاندین و هیبرت[44] 1997، گود و مگیل[45] 1989، مگیل2007، پورتو[46] و مگیل 2008، چارلز و شیا[47] 2001، فولادیان 1385، سیاح 1386).
باتوجه به تحقیقات انجامشده نظریههای مختلف و بعضاً متضادی در خصوص سودمندی روشهای مختلف آرایش تمرین در اکتساب، یادداری و انتقال مهارتهای حرکتی وجود دارد و در اکثر تحقیقات، مقایسه مقدار ثابتی از تداخل زمینهای(مسدود، تصادفی و زنجیرهای) مدنظر بودهاست. اما از جمله آرایشهای تمرینی که به تازگی در ادبیات یادگیری حرکتی مورد بررسی قرار گرفتهاست، تداخل زمینهای فزاینده نظامدار میباشد که به افزایش تدریجی تداخل زمینهای در طول تمرین اشاره دارد. تحقیق حاضر به بررسی پیشبینیهای مگیل و هال و گوادگنولی و لی خواهد پرداخت که بیان نمودهاند حضور یا عدم حضور اثر تداخل، به تغییراتی بستگی دارد که فرد در مهارت و روش تمرین به وجود میآورد(مگیل و هال1990، گواداگنولی[48] 2004). باتوجه به اینکه پژوهشهای کمی در این زمینه از آرایش تمرین صورتگرفته، محقق سعی دارد تا به بررسی این نوع تداخل زمینهای پرداخته و میزان اثر بخشی این آرایش تمرینی را با آرایشهای تمرینی مسدود و تصادفی در یادگیری برنامه حرکتی در افراد کمتوان ذهنی مقایسه کند. اگرچه افراد کمتوان ذهنی در مقایسه با افراد معلول از استعداد کمتری برخوردار هستند ولی علاقه آنها نسبت به شرکت در فعالیتهای ورزشی و یادگیری اگر بیش از افراد عادی نباشد، کمتر هم نیست. بسیار روشن است که کودکان کمتوان ذهنی نیاز دارند از نظر آمادگی جسمی، توانایی حرکتی و مکانیک بدن پیشرفت کنند. در مطالعات مقایسهای، همیشه دانشآموزان کمتوان ذهنی در زمینههای قدرت، تحمل، چالاکی، تعادل، سرعت دویدن، انعطافپذیری و زمان واکنش نسبت به کودکان هنجار امتیازهای پایینتری کسب میکنند(احمد وند،1380).
پیدا کردن راههای موثر و معنادار برای تسهیل در یادگیری افراد با معلولیت ذهنی تلاش چالشبرانگیزی است. شواهد نشان میدهد که مداخلات آموزشی طراحیشده برای ارتقاء سطوح بالاتری از پردازش شناختی به افراد کمتوان ذهنی کمک کردهاست(کامپیون و همکاران[49] 1982، هاوور[50] 1985).
در این تحقیق شرکت کنندههای کمتوان ذهنی آموزشپذیر در یک آزمایش به تاثیر سطوح مختلف از تداخل زمینهای میپردازند و اینکه با افزایش تدریجی سختی تمرین میتوان یادگیری بیشتری در مراحل انتقال و یادداری ایجاد کرد؟
[1].schmidt
[2] . Adamz
[3] . schmidt
[4]. practices varibility
[5]. Gentile
[6] . Lee
[7]. Magill
[8] . schmidt
[9] . Elaboraion hypothesis
[10]. Action plan reconstraction hypothesis
[11]. Retroactive inteference
[12] . Lee
[13] . Magill & et al.
[14] . Magill & et al.
[15] . Hall
[16] . Goods & wulf
[17]. Shea & et al.
[18].Sestematically increasing
[19].Porter & Magill
[20] . Magill & Hall
[21] . Schmited
[22] . Lee
[23]. Blocked practices
[24]. Random practices
[25]. Hall, Dominguez & Cavazos
[26]. Hebert, landin, & Solomon
[27]. Magnuson & Wright
[28] . Mira & tanii
[29] . Dell Rey & Wood
[30] . Jers & et al.
[31] . Shea & Kohll
[32]. Wulf & Schmited
[33] . Lee & Ferank
[34] . Morino
[35] . Goodoon
[36] . Aminik & Wright
[37] . Magnesen
[38]. Sekiya & Magill
[39] . Beradi
[40] . Domignos
[41].Serial
[42]. Shapiro & Toole
[43] . Al-Ameer
[44] . Landin and Hebert
[45] . Good & Magill
[46] . Porto
[47] . Charls & Shea
[48] . Goadagnoli
[49] . Campiun & et al.
[50] . Haver
سیستم اندوکرین تعادل حیاتی بدن را حفظ کرده و به انسان کمک می کند تا به محرك خارجی پاسخ دهد. سیستم اندوکرین بخشی از راهبر بهینه سازی اعمال فیزیولوژیک بدن است . این مکانیسمهای کنترل شده بوسیله سیستم اندوکرین میتواند در پاسخ به یک جلسه تمرین مقاومتی حاد فعال شود (4). مکانیسمهای آنابولیک ویژهای مانند ترشح هورمون رشد، و تستوسترون بر رشد و توسعه ی عضلانی تأثیر میگذارند. ورزش مقاومتی یک محرک برای توسعه ی قدرت و هیپرتروفی تار عضلانی است. این موضوع میتواند كمینه در بخشی به افزایش حاد ناشی از ورزش در هورمونهای آنابولیک آندوژنی مربوط باشد(3). با افزایش سن، عملکرد قدرتی، توده عضلانی تستوسترون یک هورمون آنابولیک است که از آندروژنC-19 استرول مشتق میشود و مانند همه هورمونهای استروئیدی دیگر به طور عمده در سلولهای لیدیگ بیضه ازکلسترول تولید میگردد(10،9). گفته شده تستوسترون نقش مهمی در توسعه حجم عضلانی و قدرت
بازی میکند، که آن را به عنوان میواستاتین تسهیل کننده برای رشد عضلات در تعامل برای تحریک سنتز پروتئین عضلانی میشناسند. مشخص شده دورههای تمرین حاد به سرعت باعث افزایش سطح تستوسترون در گردش خون میشود(2،1). از طرفی آثار تمرین با توجه به نوع آن اختصاصی است. به علاوه انواع سازگاری های ایجاد شده در عضله در پاسخ به نوع تمرین نیز اختصاصی میشود. نوع تمرین سازگارهای متفاوتی را در بدن ایجاد میكند كه برخی متضاد با هم هستند(1). یک بار تمرنی برای تحریک سیستم عضلانی نه فقط با شدت ورزش، بلکه با نوع و زمان بازیافت بین انقباضهای تناوبی یا تداومی ارتباط دارد(3). با این وجود به نظر میرسد ترتیب به کارگیری حرکات در تمرین مقاومتی شکل پاسخ هورمونی را دستخوش تغییرات عمدهای خواهد کرد.
امّا از آنجا که ممکن است به طور ظاهری یک تصمیم ساده برای به کارگیری محرک مطلوب در تمرین مقاومتی به واقع یک انتخاب پیچیده باشد که تمام زنجیره رویداد در مسیر سازگاری را تحت نفوذ قرار میدهد. بنابراین آگاهی از این قضیه که بدانیم چه نوع تمرینی میتواند پاسخ هورمونی بهینهای ایجاد کند بسیار حائض اهمیت است(11)و در این تحقیق جهت بررسی آثار متغییر ترتیب حرکت بر پاسخ هورمونی و عملکردی در پی بررسی آثار تمرینات مقاومتی با دو ترتیب متفاوت به روش سنتی ومنتخب بر میزان تغییرات هورمون تستوسترون هستیم.